Một số vấn đề cơ bản về Hồi giáo ở Trung Đông (Văn hóa, xã hội và chính trị Hồi giáo)

Ngày đăng: 11/09/2014

MỞ ĐẦU

Hồi giáo thế giới nói chung cũng như văn hóa, xã hội, chính trị Hồi giáo ở Trung Đông nói riêng xét dưới góc độ tôn giáo học, chính trị học và khu vực học luôn là những vấn đề hấp dẫn và còn mới mẻ đối với người làm nghiên cứu khoa học xã hội ở Việt Nam

Nghiên cứu cơ bản về Hồi giáo ở Trung Đông là cần thiết, vừa có tính cấp thiết trước mắt, vừa có tính chiến lược lâu dài, nhằm nâng cao hiểu biết của Việt Nam về một khu vực có tầm quan trọng đặt biệt đối với an ninh và ổn định toàn cầu, nơi thu hút sự can dự của tất cả các cường quốc, và có quan hệ ngày càng tăng với Việt Nam.

Công trình khoa học Một số vấn đề cơ bản về Hồi giáo ở Trung Đông (Văn hóa, xã hội và chính trị Hồi giáo) thuộc định hướng nghiên cứu trọng tâm của Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu đó.

Nội dung của công trình phủ lên một không gian Trung Đông rộng lớn, được xác định dựa theo những tiêu chí đặc thù trong nghiên cứu về Hồi giáo ở khu vực này hiện nay.

Lấy tôn giáo học làm cơ sở phát triển, các nhà nghiên cứu đã bước đầu làm rõ một số kiến thức nền tảng về văn hóa, xã hội và chính trị Hồi giáo ở Trung Đông, cung cấp một cái nhìn sâu sắc về bản chất của Hồi giáo cũng như sự chi phối của nó tới các thể chế chính trị xã hội Trung Đông vốn rất đa dạng và phức tạp, phân tích hiện trạng và dự báo xu hướng biến chuyển của vấn đề Hồi giáo tại đây trong thời gian tới.

Những kết quả trong công trình nghiên cứu này có thể giúp các nhà quản lý ban ngành liên quan của Việt Nam có thêm những cách nhìn khoa học khi đề ra các chủ trương, biện pháp cụ thể. Đồng thời, các tác giả cung hy vọng sẽ góp được một phần hữu ích vào công tác quản lý tôn giáo nói chung, Hồi giáo ở Việt Nam nói riêng trong một số hoạt động nghi lễ và lối sống của cộng đồng người Hồi giáo ở Việt Nam hiện nay.

“Islam giáo” trong nghiên cứu được sử dụng đồng thời bằng thuật ngữ “Hồi giáo”, hiện được chấp nhận tương đương trong các nghiên cứu tôn giáo học ở Việt Nam.

Công trình khoa học này được hoàn thành với sự hợp tác nhiệt tình và có hiệu quả của các nhà nghiên cứu trong và ngoài Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông.

Chương I. KHÁI QUÁT CHUNG

1.Quan niệm về khu vực Trung Đông trong nghiên cứu các vấn đề về Hồi giáo

2. Sự ra đời của Hồi giáo ở Trung Đông

3. Kinh Qu’ran và sách Sunna

4. Luật Hồi giáo Sharia

5. Giáo phái trong Hồi giáo

6. Hồi giáo và những đặc điểm địa – tôn giáo nổi bật ở Trung Đông

Chương II: VĂN HÓA HỒI GIÁO Ở TRUNG ĐÔNG

1. Những vấn đề lý luận

2. Thực tiễn của văn hóa Hồi giáo ở Trung Đông

Chương III: XÃ HỘI HỒI GIÁO Ở TRUNG ĐÔNG

1. Quan niệm thần học về hệ thống xã hội Hồi giáo

2. Xã hội Trung Đông hiện đại

3. Luật Sharia trong đời sống công cộng ở một số quốc gia Trung Đông hiện nay

4. Một số quan hệ xã hội nổi bật ở Trung Đông hiện nay

5. Xã hội Hồi giáo và các nhóm xã hội chính ở Trung Đông

6. Giáo dục Hồi giáo trong xã hội Trung Đông

7. Quyền con người trong các xã hội Hồi giáo ở Trung Đông

Chương IV: CHÍNH TRỊ HỒI GIÁO Ở TRUNG ĐÔNG

1- Một số vấn đề lý luận về chính trị Hồi giáo ở Trung Đông

2. Vai trò của Luật Shariat trong Hiến pháp, hệ thống chính trị của các quốc gia Trung Đông

3. Khuynh hướng bảo thủ và chủ nghĩa hiện đại trong chính trị Hồi giáo

4. Các trào lưu trong chính trị Hồi giáo hiện đại

5. Thế tục trong chính trị Hồi giáo- thực trạng và xu hướng

6. Chính trị Hồi giáo ở Trung Đông: Xu thế mới trong Hồi giáo chính trị

KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ - GIẢI PHÁP

DANH MỤC THAM KHẢO

PHỤ LỤC