Ngày 22/8/2023, tại Hà Nội, Đại sứ quán Vương quốc Saudi Arabia đã tổ chức sự kiện giới thiệu về nghệ thật Al-Qatt Al-Asiri – nghệ thuật trang trí tường nội thất truyền thống của Saudi Arabia. Sự kiện có sự tham dự của đông đảo các nữ đại diện các Bộ, ngành, viện nghiên cứu, trường đại học, hiệp hội nghệ thuật của Việt Nam, nữ Trưởng Đại diện các tổ chức quốc tế, Phu nhân các vị Đại sứ, Đại biện tại Việt Nam và nhiều nữ nhà báo đại diện cho các cơ quan truyền thông đang hoạt động tại Hà Nội

            Phát biểu khai mạc buổi lễ, bà Hiba Mostafa S. Mahros - Phu nhân Đại sứ Saudi Arabia cho biết sự kiện nhằm giới thiệu về nghệ thật Al-Qatt Al-Asiri độc đáo của Saudi Arabia, đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào tháng 12/2017.

            Al-Qatt Al-Asiri là một trong những nghệ thuật dân gian quan trọng nhất ở Vương quốc Saudi Arabia. Đây là một di sản nghệ thuật cổ xưa có các giá trị thẩm mỹ và tạo hình phong phú. Nghệ thuật này được coi là yếu tố chính tạo nên bản sắc của vùng Asir ở miền nam Saudi Arabia khi được những người phụ nữ trong vùng vận dụng một cách sáng tạo để trang trí các bức tường bên trong ngôi nhà của họ, đặc biệt là phòng khách. Trước đây, trong khi người đàn ông phụ trách xây và sửa chữa, bảo trì nhà thì người phụ nữ của gia đình đảm nhận việc trang trí các bức tường bên trong với những hình khối được vẽ một cách hài hòa với những màu sắc tươi sáng, hấp dẫn. Người phụ nữ cũng mời người thân là các chị em ở nhiều độ tuổi khác nhau đến giúp vẽ và tô màu các họa tiết, hình khối này. Từ đó, nghệ thuật này đã góp phần vào việc tăng cường sự gắn kết xã hội, đoàn kết giữa cộng đồng phụ nữ trong vùng.

            Nghệ thuật Al-Qatt Al-Asiri có nhiều họa tiết, bao gồm các hình khối và các biểu tượng được sắp xếp theo các lớp, mỗi lớp có biểu tượng và ý nghĩa thẩm mỹ và văn hóa riêng, khi chúng tượng trưng cho con người, tôn giáo và các yếu tố của môi trường. Một số họa tiết Al-Qatt Al-Asiri  nổi bật có thể kể đến như:

            + Al Banat (có nghĩa là những cô gái) biểu tượng cho sự nữ tính, trưởng thành và vai trò của người phụ nữ trong cộng đồng.

            + Khatamah: Họa tiết này mang ý nghĩa tôn giáo, tượng trưng cho sự thống nhất, hài hòa và sự sáng tạo vô hạn của Đấng tạo hóa, phản ánh niềm tin của người Hồi giáo về trật tự thiêng liêng trong vũ trụ.

            + Amshat: Họa tiết các đường thẳng đều nhau là biểu tượng cho sự bình đẳng và thống nhất, giống như các đường thẳng song song đại diện cho sự hài hòa và đoàn kết giữa mọi người.

            + Ariash và Athwaq: Tượng trưng cho lúa mì và thực phẩm. Những họa tiết này thường được dùng để mô tả các yếu tố liên quan đến nông nghiệp, nguồn cung cấp thực phẩm và dinh dưỡng vì lúa mì là cây trồng chủ lực và là nguồn thực phẩm quan trọng.

            Sau khi vẽ các nét phác thảo, màu sắc được sử dụng để hoàn thiện thiết kế. Tài năng của người phụ nữ Asiri được thể hiện ở việc pha trộn các màu cơ bản (đỏ, vàng, đen và xanh lam) với các màu phụ để thể hiện sự tráng lệ và tính thẩm mỹ của nghệ thuật Al-Qatt Al-Asiri. Tất cả các vật liệu và dụng cụ được sử dụng để thực hành nghệ thuật này đều được lấy từ môi trường tự nhiên và do chính những người phụ nữ thu thập. Họ dùng cây, hoa và các viên đá để tạo ra bột màu; sử dụng lông đuôi dê, cành cây, gai làm công cụ vẽ tranh. Điều này cho thấy gu thẩm mỹ và sự tinh tế của phụ nữ Saudi Arabia nói chung và phụ nữ Asir nói riêng.

            Họ bắt đầu bằng cách sử dụng một vật liệu bao gồm hỗn hợp có nguồn gốc từ thạch cao được tìm thấy ở những ngọn núi xung quanh và quét lên các bức tường để tạo ra một bề mặt màu trắng. Màu đen được tạo ra bằng cách nghiền than. Những viên đá giàu sắt được nghiền và trộn với chất nhầy thực vật tạo ra màu đỏ. Màu xanh lam được chiết xuất từ một chất được gọi là "bột chàm" hoặc “thuốc nhuộm màu chàm” có nguồn gốc từ thực vật. Màu vàng được lấy từ cây nghệ, trong khi màu xanh lá cây được tạo ra bằng cách xay cỏ xanh và thực vật xung quanh làng. Từ đó, những bức tranh tuyệt vời đã được tạo ra.

            Trong khi trước đây, phụ nữ thường thực hành nghệ thuật này thì ngày nay, cả nam và nữ nghệ sĩ, kiến trúc sư và các nhà thiết kế nội thất đều thực hành Al-Qatt trên nhiều bề mặt, bao gồm quần áo, phụ kiện và đồ nội thất. Al-Qatt đã truyền cảm hứng cho các tác phẩm nghệ thuật của các kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất hiện đại.

Tại sự kiện, các khách mời có dịp được trải nghiệm nghệ thuật Al-Qatt Al-Asiri độc đáo thông qua vẽ và tô màu các họa tiết Al-Qatt đặc trưng. Sự kiện đã mang đến cho các khách mời những trải nghiệm thú vị về nghệ thuật truyền thống mang đậm tính thẩm mỹ của Saudi Arabia, qua đó hiểu rõ hơn về các nét đẹp văn hóa, đời sống của người dân nơi đây.

Có thể nói rằng đây là sự kiện giao lưu văn hóa rất có ý nghĩa mà Đại sứ quán Vương quốc Saudi Arabia tại Hà Nội đã tích cực tổ chức, không chỉ nhằm quảng bá, thông tin những nét văn hóa độc đáo của Saudi Arabia mà còn nhằm kết nối mọi người qua con đường nghệ thuật, góp phầp thúc đẩy ngoại giao nhân dân giữa Saudi Arabia với Việt Nam và bạn bè quốc tế.

(Trích từ thông tin của Đại sứ quán Saudi Arabia tại Hà Nội)